Міграційні процеси на Кавказі: причини, перебіг подій і наслідки
Loading...
Date
2021
Authors
Туранли, Ферхад Ґардашкан Оглу
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
The article deals with the study of the problem of migration processes in the Caucasus, particularly; it emphasizes the reasons for the division of Azerbaijan territory into Northern and Southern. The terms of agreements signed in the XIX century between Russian Empire and Persian State of Gadgars caused the migration processes, and particularly, displacement of the Armenian population from the territory of Iran and Ottoman Empire to the lands of Northern Azerbaijan, and Karabakh in particular, with the view to changing the ethnic and religious composition of the region. As a result of this policy, the local Azerbaijan population was displaced and deported. This process went on until the 1990th and was accompanied by the occupation of historic Azerbaijan and Georgia / Sakartvelo lands, which is certified by a number of archive documents and witnesses. It is worth mentioning that the hardest moment in this situation was that the local population, particularly, children, women, and elderly people underwent tortures and physical destruction from the Arminian armed groups, which is considered to be genocide and deprivation of the right to live in the native homes. The continuous liberation struggle of the Azerbaijan nation resulted in the breakout of Civil war on 27 September 2020.
წინამდებარე სტატია ეხება კავკასიაში მიგრაციული პროცესების პრობლემის შესწავლას, კერძოდ, იგი ხაზს უსვამს აზერბაიჯანის ტერიტორიის ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებად დაყოფის მიზეზებს. რუსეთის იმპერიასა და სპარსეთს შორის XIX საუკუნეში გაფორმებული შეთანხმებების პირობებმა გამოიწვია მიგრაციული პროცესები და განსაკუთრებით სომხური მოსახლეობის გადაადგილება ირანისა და ოსმალეთის იმპერიის ტერიტორიიდან ჩრდილოეთ აზერბაიჯანის მიწებზე და კერძოდ ყარაბაღზე, რეგიონის ეთნიკური და რელიგიური შემადგენლობის შეცვლის მიზნით. ამ პოლიტიკის შედეგად, მოხდა ადგილობრივი აზერბაიჯანული მოსახლეობის გადაასახლება. ეს პროცესი გაგრძელდა 1990 წლამდე და თან ახლდა ისტორიული აზერბაიჯანისა და საქართველოს მიწების ოკუპაცია, რაც დადასტურებულია არაერთი საარქივო დოკუმენტით. აღსანიშნავია, რომ ამ სიტუაციაში უმძიმესი მომენტი იყო ის, რომ ადგილობრივმა მოსახლეობამ, განსაკუთრებით ბავშვებმა, ქალებმა და ხანდაზმულებმა განიცადეს წამება და ფიზიკური განადგურება სომხური შეიარაღებული ჯგუფებისგან, რაც გენოციდად და მშობლიურ სახლებში ცხოვრების უფლების ჩამორთმევად ითვლება. აზერბაიჯანელი ერის უწყვეტი განმათავისუფლებელ ბრძოლას მოჰყვა სამოქალაქო ომის დაწყება 2020 წლის 27 სექტემბერს.
У статті йдеться про проблеми міграційних процесів на Кавказі, зокрема наголошуються на причинах розподілу території Азербайджану на Північну та Південну. Договори, укладені в ХІХ ст. між Російською імперією та Персидською державою Ґаджарів, спричинили міграційні процеси, а саме переселення вірменського населення з території Ірану та Османської імперії на землі Північного Азербайджану, зокрема Карабаху, з метою зміни етнічного та релігійного складу. Унаслідок цієї політики місцеве азербайджанське населення було витиснене й депортоване. Цей процес тривав до 90-х рр. ХХ ст. і супроводжувався окупацією історичних земель Азербайджану та Грузії/Сакартвело, про що свідчать численні архівні документи та свідки. Підкресляються, що найважчим моментом у зазначеній ситуації є те, що місцеве населення, зосібна діти, жінки, ляди похилого віку зазнавали тортур і фізичного знищення з боку вірменських збройних терористичних угруповань. Такі дії трактують як геноцид і позбавлення людей права жити у своїх рідних оселях. У результаті тривалої національно-визвольної боротьби азербайджанського народу 27 вересня 2020 року розпочалася Вітчизняна війна, яка завершилася перемогою.
წინამდებარე სტატია ეხება კავკასიაში მიგრაციული პროცესების პრობლემის შესწავლას, კერძოდ, იგი ხაზს უსვამს აზერბაიჯანის ტერიტორიის ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებად დაყოფის მიზეზებს. რუსეთის იმპერიასა და სპარსეთს შორის XIX საუკუნეში გაფორმებული შეთანხმებების პირობებმა გამოიწვია მიგრაციული პროცესები და განსაკუთრებით სომხური მოსახლეობის გადაადგილება ირანისა და ოსმალეთის იმპერიის ტერიტორიიდან ჩრდილოეთ აზერბაიჯანის მიწებზე და კერძოდ ყარაბაღზე, რეგიონის ეთნიკური და რელიგიური შემადგენლობის შეცვლის მიზნით. ამ პოლიტიკის შედეგად, მოხდა ადგილობრივი აზერბაიჯანული მოსახლეობის გადაასახლება. ეს პროცესი გაგრძელდა 1990 წლამდე და თან ახლდა ისტორიული აზერბაიჯანისა და საქართველოს მიწების ოკუპაცია, რაც დადასტურებულია არაერთი საარქივო დოკუმენტით. აღსანიშნავია, რომ ამ სიტუაციაში უმძიმესი მომენტი იყო ის, რომ ადგილობრივმა მოსახლეობამ, განსაკუთრებით ბავშვებმა, ქალებმა და ხანდაზმულებმა განიცადეს წამება და ფიზიკური განადგურება სომხური შეიარაღებული ჯგუფებისგან, რაც გენოციდად და მშობლიურ სახლებში ცხოვრების უფლების ჩამორთმევად ითვლება. აზერბაიჯანელი ერის უწყვეტი განმათავისუფლებელ ბრძოლას მოჰყვა სამოქალაქო ომის დაწყება 2020 წლის 27 სექტემბერს.
У статті йдеться про проблеми міграційних процесів на Кавказі, зокрема наголошуються на причинах розподілу території Азербайджану на Північну та Південну. Договори, укладені в ХІХ ст. між Російською імперією та Персидською державою Ґаджарів, спричинили міграційні процеси, а саме переселення вірменського населення з території Ірану та Османської імперії на землі Північного Азербайджану, зокрема Карабаху, з метою зміни етнічного та релігійного складу. Унаслідок цієї політики місцеве азербайджанське населення було витиснене й депортоване. Цей процес тривав до 90-х рр. ХХ ст. і супроводжувався окупацією історичних земель Азербайджану та Грузії/Сакартвело, про що свідчать численні архівні документи та свідки. Підкресляються, що найважчим моментом у зазначеній ситуації є те, що місцеве населення, зосібна діти, жінки, ляди похилого віку зазнавали тортур і фізичного знищення з боку вірменських збройних терористичних угруповань. Такі дії трактують як геноцид і позбавлення людей права жити у своїх рідних оселях. У результаті тривалої національно-визвольної боротьби азербайджанського народу 27 вересня 2020 року розпочалася Вітчизняна війна, яка завершилася перемогою.
Description
Keywords
history, migration, the Caucasus, international relations, rights, war, peace, ისტორია, მიგრაცია, კავკასია, საერთაშორისო ურთიერთობები, უფლებები, ომი, მშვიდობა, історія, міграція, Кавказ, міжнародні відносини, право, війна, articles
Citation
Туранли Ф. Міграційні процеси на Кавказі: причини, перебіг подій і наслідки / Фергад Туранли // International Scientific Symposium "Peaceful Caucasus" / ed.: Ibrahim Tellioglu, Roin Kavrelishvili ; Gori State Teaching University. - [Gori] : Gori State Teaching University, 2021. - P. 56-67.